Leuke verhalen

Nou, iedereen zit waarschijnlijk ondertussen te wachten op een leuk verhaal van een prachtig Afrikaans kindje met grote donkere ogen. Daar komt het eindelijk:
Ik zat buiten mijn ‘werkplaats’ te wachten totdat Moses me op kwam halen.Een jongetje van een jaar of drie kwam aan de hand van zijn oma voorbij. Hij zag me zitten; ik lachte naar hem en hij kwam op me af. Hij bekeek me onderzoekend, greep mijn bovenarm en wreef even over mijn blanke huid, toen verdween zijn handje onder mijn T-shirt en hij kneep in mijn linkerborst. Alles zonder een woord en met een aandachtige blik. Zijn oma stond lachend toe te kijken. Er passeerde een vrouw met een schaal met kauwgom op haar hoofd. Mensen dragen hier bij voorkeur dingen op hun hoofd namelijk, en vooral de vrouwen hebben een prachtige houding. Het jongetje maakte zijn oma duidelijk dat hij zo’n kauwgom wilde. Na lang peuteren wist hij het papier te verwijderen, en toen kwam hij weer naar mij toe met een uitgestrekt handje met de kauwgom erin. Het was heel ontroerend en heel komisch ook.

Niet alleen de kinderen kunnen je aangenaam verrassen hier.
Dit gebeurde in februari denk ik. Ik woonde en werkte in Magburaka. De administrateur van het ziekenhuis, Bobo Kanu, had gezegd dat hij me wilde helpen met alle huishoudelijke problemen. Mijn gastank voor het koken was leeg en die zijn niet in Magburaka te krijgen. Bobo beloofde mij de volgende morgen om negen uur te komen met de ambulance van het ziekenhuis, om mij en de lege tank op te halen en een nieuwe te gaan zoeken in Makeni, een half uur rijden weg. Het was niet helemaal zeker of ze in Makeni te krijgen waren trouwens. De volgende dag was een dinsdag, en om half drie zou ik les gaan geven in basis verpleegkundige vaardigheden.
Ik rekende al op half elf; Bobo had me al eens eerder ergens opgehaald namelijk. Om elf uur, nog niemand gezien, ging ik naar het ziekenhuis. Ik vond Bobo, en die beloofde mij dat hij in een half uur klaar zou zijn. Om twaalf uur nog geen Bobo. Ik belde hem, en zei dat ik om twee uur terug moest zijn voor mijn les. Uiteindelijk vertrokken we om kwart over twee, de les had ik al afgezegd. Ik was pissig, maar ja, this is Africa. We reden door Makeni en stopten op alle plekken waar we dachten misschien een gastank te kunnen vinden. Helemaal niets. Onderweg kocht Bobo nog een voorraad drank voor zijn restaurant in Magburaka.
Op een gegeven moment moest hij even weg, en ik wachtte met de chauffeur in de enorme ambulance. Na heel lang kwam Bobo terug, met een geit en een man. Hij vertelde dat zijn geiten de vorige nacht gestolen waren, maar dat hij nu één van hen terug gevonden had in Makeni. Hij had de man die de geit had gekocht van twee jongens meegenomen om te kunnen getuigen bij de politie. Alles werd in de ambulance geladen, de geit luid blatend want die had jongen en al een dag geen melk meer gegeven. We gingen weer terug naar Magburaka, onderweg nog wat schooljongens opgepikt die ook die kant uit moesten. Ik kwam zeer vrolijk zonder gastank om vijf uur thuis, nadat ik Bobo had verzekerd dat het een zeer interessante expeditie geweest was.

Zo zie je maar: het leven van een vrijwilliger heeft ook hele aangename kanten.

Afgelopen zaterdag heb ik eindelijk de hele DVD bekeken die een zeer goede vriend voor mij, of eigenlijk meer voor Moses, had gebrand, nadat hij de informatie van internet gedownload had. Het gaat over de Sierra Leone Refugee All Stars, een band die al bestond voor de oorlog hier, maar waarvan bijna al de leden gevlucht waren naar naburige landen ten tijde van de oorlog. Ze vertellen over hun ervaringen in de oorlog, en over het leven als vluchteling. Het is zeer ontroerend ook weer, en de spaarzame fragmenten die direct over de praktijken van de rebellen gaan shockerend.
UNHCR, de vluchtelingen organisatie van de Verenigde Naties, is na de oorlog gaan proberen de vluchtelingen te bewegen terug te gaan naar Sierra Leone. Ze nodigen de Refugee All Stars uit om te gaan kijken in Sierra Leone, en daarna mogen ze zelf besluiten of ze inderdaad terug willen. Eén van de bandleden ziet het helemaal niet zitten. Men laat hem voor de camera zijn verhaal vertellen: de rebellen dwongen hem zijn eigen kind in een stamper waar normaal eten, pepers enzo, in fijn gestampt worden, dood te stampen. Daarna hakten ze in zijn gezicht; probeerden eerst zijn rechter arm af te hakken maar toen dat niet lukte namen ze de linkerhand maar. De man vertelt: ‘Ik geloof dat God een plan met mijn leven heeft; ik leef nog steeds. Ik geloof dat de rebellen onderdeel van dat plan waren. Als ik ze tegen zou komen, zou ik ze groeten.’ Maar vlak voor het vertrek naar Sierra Leone voelt hij zich beroerd.
De thuiskomst is overweldigend; veel vrienden waarvan men dacht dat ze omgekomen waren blijken nog te leven, Freetown wordt langzaam herbouwd, en de band mag een album gaan opnemen in een studio. Prachtige muziek ook; de band ging verder in de vluchtelingenkampen om de mensen te amuseren (het leven van een vluchteling daar is behoorlijk saai namelijk) en positieve energie te geven. Je ziet de band beginnen met een optreden: het volkslied op een mondharmonica, waarbij de kampbewoners mee gaan zingen. Een andere song: ‘When two elephants fight, the grass will suffer’. Veel bandleden besluiten na deze hernieuwde kennismaking met hun vaderland weer terug te gaan naar Sierra Leone.
Een geweldige aktie van UNHCR, en een prachtige documentaire. Ik heb erbij gehuild.

Helpt Hulp niet? Het is een hele moeilijke vraag.
De zeer goede vriend die weerstand lijkt te hebben tegen het noemen van zijn naam in mijn blog zei deze week per email, toen ik hem vroeg of ik nu alle lezers afgeschrokken had door mijn kritische opmerkingen: ‘Maar je had altijd al veel commentaar op alle plaatsen waar je werkte, alleen zette je dat toen niet op internet.’ Dat is zeker waar.

Mijn lichtend voorbeeld om de moed erin te houden in dit hele gebeuren; proberen eerlijk, positief EN kritisch te blijven ten opzichte van mezelf en waar ik bij betrokken ben, is Moses. Als hij, met het leven wat hij tot nu toe achter de rug heeft - opgegroeid in een arm corrupt land, gedropt bij zijn grootouders toen hij vier was, uitgebuit door zijn opa, die vreselijke oorlog die zijn jeugd en deels zijn toekomst verknalt heeft, de samenleving erna met de jaloezie en de armoede en niemand die zich schijnbaar om de onderklasse van deze maatschappij bekommert – zijn principes kan handhaven, iedere dag ondanks alle tegenslagen met nieuwe energie tegemoet treedt, mensen die hem schandalig hebben behandeld over kan laten aan God en hun eigen geweten, dan moet ik met mijn gezegende achtergrond toch ook positief door kunnen gaan?

Het Handboek is in de maak en naast Mr. Conteh hebben nog niet veel anderen een bijdrage geleverd.
Soms heerst er in ons kantoor in de school frustratie en demotivatie. Maar we geven niet op. Als het al moeilijk is om te weten wat jezelf eigenlijk beweegt bij je doen en laten, blij zijn of gefrustreerd; hoe kan je dan een oordeel over anderen hebben? We blijven en denken te leren, en hopen nuttig te zijn en nog nuttiger te worden.