Kiki Kamara Trophy

Moses had me al verteld dat kort na mijn aankomst hier de finale van de regionale voetbalcompetitie gespeeld zou worden, en dat wij móesten gaan kijken. Doordat de verkiezingscampagne begon (op 17/11 zijn de Sierra Leoonse presidentsverkiezingen) ontstond er wat vertraging, hoewel het fenomeen ‘voetbal’ wel in diverse vormen opdook. In telefoongesprekken over de datum en weer uitstellen en in gesprekken met mannen uit de vallei die gingen over trainen van een eigen Mambo team in de hoop de volgende keer ook in de finale te zitten.
Sierra Leoners zijn gek op voetbal, en men is vooral fan van of Man(chester) United of Chelsea – The Blues.Wanneer ik me voorstel en de onvermijdelijke vraag waar ik vandaan kom gesteld wordt gaat een helder licht branden bij Van Persig, Robben en soms Nistelrooy. Nederland op zich hoort bij Duitsland, zo denkt men.

Een paar weken geleden werd de weg naar onze compound en het ernaast gelegen nog braak liggende land grondig van keien en groen gereinigd. Er wàs een voetbal, niet gebruikelijk. Helaas is de enige overgebleven oranje voetbal van die welke ik op verzoek uit Nederland mee had genomen, die Moses trots achter de voorruit van de Toyota Hiace had gelegd na een paar uur in de hitte geëxplodeerd. De rest had hij al weggegeven.
Om een uur of vijf die dag schalden namen door de vallei, werden werk en andere activiteiten neergelegd en een team van de oostzijde en één van de westzijde geformeerd. De training ging van start. Dat was niet heel eenvoudig, met aan de zuidzijde van het ‘veld’- keiharde rode aarde - een lange muur van onze buren, en aan de noordzijde een grote hoop bouwzand en diverse hopen kleingehakte keien in diverse formaten (te verkopen als bouwmateriaal; zwaar handwerk waar zowel vrouwen als mannen dagen mee bezig zijn).
De animo was er niet minder om, en al snel zaten op de hopen aardig wat toeschouwers die zich flink lieten horen. Er was zelfs een fluit voor de ‘ref’ dankzij de APC, de partij van president Koroma, die ze gebruikt als propaganda materiaal. Een toevallige passant fungeerde een tijdje als commentator wat de vreugde zeer verhoogde. Mister James van de overkant hield de prestaties van de spelers nauwkeurig bij in een schrift, en als de bal weer eens over de muur vloog gingen vooral de kinderen er snel achteraan zodat dat niet teveel oponthoud gaf.
Eerst was er weinig samenspel en werd er vooral hoog gespeeld: kopballen en harde knallen. Maar mister James en de toeschouwers corrigeerden dat genadeloos wat technisch gezien een boeiender schouwspel opleverde. Toen het om half zeven donker werd was de score 6-6. Iedereen blij.
Mij boeide vooral het enthousiasme en de beperkte middelen van de mensen en hoe men daar een oplossing voor vindt. Bijna geen voetbalshirts. Het onderscheid tussen de teams is het ontblote bovenlijf van de ene partij. Voetbalschoenen ziin er nauwelijks. Wat oude sportschoenen en een soort plastic open schoentje wat je soms heel vroeger in Nederland zag, of slippers of zefs alleen kousen of sokken. Het doel bestaat uit twee stokken in de grond, de ref bepaalt of er gescoord is of of de bal daarvoor te hoog is geschoten.
Er werd behendig om of zelfs over de steenhopen en door het zand gespeeld en over ‘uit’ werd men het ook wel eens, soms na heftige discussies. Onze veestapel die op weg was naar de stal wachtte strategische momenten af om het doel te passeren, de parelhoenders bewogen zich onverschrokken dwars over het veld huiswaarts.
Het toppunt van vrolijkheid bracht de commentator die kort na een handbal een ‘eybal; oh my goodness!’ – een keiharde bal recht op het oog van een speler – constateerde. De hilariteit daardoor steeg tot grote hoogten toen de weer teruggekopte eyebal keihard op de andere gezichtszijde van dezelfde toch al lijdende man kwam. ‘It’s all in he game’.

Er worden nu regelmatig wedstrijden gespeeld en mister James heeft al een aardig lijstje met bijzonderheden. Hij gaat het team dit weekend, zegt hij al enkele weken, inschrijven voor de volgende competitie. Dat komt vast goed.

Afgelopen zaterdag was dan eindelijk de finale van de competitie. Moses poetste de twee cups op –prijzenbekers uit de kringloop van Sassenheim die hij vorig jaar gekocht had - en rommelde wat met een envelop die ik o wonder ergens tussen wat papieren vond, en we gingen naar het voetbalveld van Ogoofarm. Een veld van normale afmetingen zonder gras.
De beide teams in professioneel tenu werden net toegesproken en we schudden wat handen, waaronder die van een bekende en geliefde ‘communityworker’ die Moses goed kent maar wiens naam ik helaas vergeten ben. We namen plaats op de enige stoelen die er stonden. De cups werden op een plastic tafel naast ons neergezet en alom bewonderd, de envelop ging naar iemand die de inhoud over andere enveloppen verdeelde. Langs het veld stond aardig wat publiek. Grappig voor mij was dat de grensrechters, waarvan er één Drogbi genoemd werd, in plaats van een vlag een tak met groene bladeren hadden wat prima werkte. Er volgde een boeiende wedstrijd waarbij de spanning steeg en het enthousiasme en de getalen van de omstanders toenamen.
In de rust kwam er een kleine tractor met aanhanger waarop een geluidsinstallatie en gigantische boxen die helaas tijdens de eerste helft nodig waren voor een kerkdienst, en de tweede helft werd vakkundig verslag gedaan door iemand met een haviksblik. Tot mijn volslagen verrassing benadrukte de commentator herhaaldelijk dat dit de finale was van de Kiki Kamara Trophy. Na wat verwarring bij mij hoorde ik het goed? - en een vragende blik naar een glimlachende Moses volgde ik de wedstrijd maar weer alsof er niets aan de hand was.
Om kwart over zes, uitslag 1-1, blies de scheidsrechter af. Penalties; het werd te donker. Het werd reuzespannend. Eén bal werd gestopt en iemand schoot tegen de lat dus de ‘roden’ verloren van de ‘groen-witten’. Ik moet echt aan geheugentraining gaan doen.
De allerlaatste groen-witte scorer vloog in triomf recht op de grootste cup af, maar zover was het nog niet. Eerst moesten de teams tussen het feestende publiek vandaan worden gedirigeerd. Toen volgde een toespraak van de community worker, die daarna Moses uitnodigde achter de microfoon.
Mijn conclusie dat híj de aanzet had gegeven voor dit toernooi en er aardig wat in geïnvesteerd heeft was dus juist. Moses vertelde kort waar zijn inspiratie lag: het brengen van eenheid in de community en het inspireren van de jeugd. Hij hoopt in de toekomst weer zo’n toernooi te kunnen organiseren en bedankte iedereen voor de sportiviteit en het achterwege blijven van geweld.
Daarna werden diverse geldprijzen uitgekeerd aan degenen die zich verdienstelijk hadden gemaakt, zowel spelers als mensen er omheen, en eindelijk mocht ik de Kiki Kamara Trophy aan de gretige handen van de keeper van de groen-witte geven. ‘We can buy another one in de kringloop’ zei Moses tegen mij. Hij was vooral blij om het vredige verloop want bij een wedstrijd een tijdje geleden was het enorm uit de hand gelopen.

Thuis hebben we uiteraard God bedankt voor de mogelijkheid om dit te doen en het aanvullen van elkaar daarin, ik door mijn inspanningen in Nederland, hij hier.
En, geachte lezers, heeft u nog redelijke voetbalschoenen, kousen, shirts of broekjes (maakt niet uit welke maat), voetballen, vlaggen, medailles of bekers: niet weggooien! Laat het even weten op kikivanbeelen@zonnet.nl en we halen het binnenkort op want we vertrekken vóór de verkiezingen. Het voor mij doorslaggevende advies kwam van een goede vriend: ‘If you have a place to go, go there’. Hopelijk wordt het alleen een fijne vakantie waarin we een leuk tenu voor het Mamboteam bij elkaar kunnen krijgen. En een volgende Kiki Kamara Trophy.


PS foto's volgen met een beetje geluk