Grond

Zoals u misschien al weet heb ik een goede tijd in Nederland gehad; zowel wat gastvrijheid en behulpzaamheid betreft als werk en inkomsten. Tell God tenki!
Moses heeft hier ook niet stil gezeten, dus we hebben fase 1 van onze lange termijn plannen - kopen van grond – bijna afgerond.
Het stuk waar we uiteindelijk voor gevallen zijn ligt zo’n twintig minuten rijden van de plaats waar we nu wonen vandaan. Omdat de Senegalezen flink bezig zijn geweest met de weg van Freetown naar het Peninsula wat ten zuiden van Freetown ligt (de Chinezen opereren wat dit betreft vooral IN Freetown), is rijden er naartoe ook met een personenauto tegenwoordig goed te doen. Ruim een jaar geleden nog, toen Moses mij leerde motor rijden, was het er één en al hobbels, kuilen en gaten.

Moses had via via gehoord dat er op die plaats, Mile 12 in de officiële boeken, ook grond te koop is, en was in contact gekomen met de eigenaar. De volgende dag zijn we samen gaan kijken.
Het is op een prachtige rustige plek, ten oosten van de genoemde doorgaande weg, in een soort valleitje omringd door beboste heuvels van een meter of 200 hoog. Onze grond is vlak, maar de achterkant ligt bijna tegen een steile heuvel aan. Er zitten veel vogels en vlinders, en wat verder van de weg vandaan schijnen er ook apen en ander wild te zitten, maar dat heb ik (nog?) niet gezien. Wel spannend! Het nabije dorp is behoorlijk rustig, en de zee hemelsbreed ongeveer 1500 meter bij ‘ons’ vandaan. Vanaf onze plek kunnen we precies de horizon zien. Het strand moet prachtig zijn, maar daar ben ik nog niet geweest. Komt allemaal nog wel!
Er zijn recent diverse andere stukken grond verkocht, dus er zijn wat bouwaktiviteiten gaande her en der. Daarnaast zijn er ook akkertjes met voor mij onbekende gewassen, en een waterput vlakbij. Op het schiereiland regent het vaker dan in Freetown; ook woei er elke keer wanneer we er bezig waren een koel windje wat zeer prettig is. Vooral nu vlak voor de regentijd, waar af en toe al iets van te merken is, is het hier behoorlijk warm.

Eerst moesten we alles rond zien te krijgen: met een papiertje waarop de lokatie en naam van de eigenaar stonden naar het kadaster in Freetown om te zien of die gegevens wel klopten. Daarna met een landmeter de boel in kaart brengen. Toen dit allemaal in orde was konden we overgaan tot echte zaken: de helft van de aankoopsom, zijnde 11 miljoen Leones (in coupures van 10.000, 5.000 en zelfs 1.000 Leones, de normale manier van betalen hier ook bij een grote som) afdragen aan de vertegenwoordiger van de verkoper. Voor het kadaster en de notariële akte hebben we zo’n vier miljoen betaald; grappig is dat je hier ook voor de notaris zo’n tien procent van de aankoopsom betaalt, en toch wel opvallend dat deze zaken hier zo goed geregeld lijken te zijn inmiddels.
Op dit moment wordt nog gewerkt aan de notariële akte; de papieren van het kadaster hebben we al in huis. Een mooie akte met Moses’ naam erboven.

We zijn vrijwel direct begonnen met het schoonmaken van de grond van al te weelderige begroeiing, bijgestaan door Amadu Kamara (geen familie, ik denk dat zeker tien procent van de Sierra Leoonse bevolking ‘Kamara’ als achternaam heeft), een harde werker die ons werd aanbevolen door de eigenaar. Amadu had het hele stuk, 100 bij 75 voet, binnen een dag redelijk schoon met zijn machéte die hier anders heet. Al dat afval is inmiddels verbrand.
Daarna zijn de grotere rotsblokken op hopen gegooid, en nu ben ik nog steeds bezig met het kleinere werk wat dit betreft. Amadu en de mannen, Moses en Abu (onze prima buurman) , hielden zich in die tijd bezig met het bouwen van een ‘panhouse’, een klein huis van boomstammen met golfplaten waar we spullen kunnen stouwen, schuilen voor de regen of zelfs wonen wanneer dit zo uit zou komen.
Overigens heeft Moses onze oude kamer voor nog een jaar gehuurd. Daar ben ik wel blij mee, want ik ken hier de omgeving en de mensen, en zij kennen mij wat ook niet onbelangrijk is, en voordat het solide mooie huis dat we in gedachten hebben klaar is zullen er nog wel heel wat maanden verstrijken.
Al met al hebben we al aardig wat dagen op en aan de grond gewerkt. Moses kookt er ter plekke op een zogenaamde ‘threefirestone’; drie gelijke rotsblokken waar de pot precies op past met en houtvuurtje eronder. Heerlijk! We eten met iedereen die bezig is uit dezelfde pan, zoals hier gebruikelijk is. Ieder zijn eigen lepel.

Naast de ligging, waar ik echt heel blij mee ben, interesseerde me vooral ook de kwaliteit van de grond, want ik wil er uiteraard gaan tuinieren. Nou, dat zit wel goed. Gisteren heb ik een paar uur gewerkt aan een klein stukje van wat mijn eerste groentebed moet gaan worden: weer stenen en steentjes verwijderen, wieden, egaliseren. Prachtige vochtige roodbruine aarde!
De hele dag had ik fantasieën over rucola en zaadhandelaar Vreeken in Dordrecht; die heeft een wereldwijde sortering en ik hoop ook zaken die voor het klimaat hier geschikt zijn. Ik denk zelf naast de rucola (zooooo lekker!) aan tomaten, pepers, courgette, ui, pompoen en meloen. Er moeten vast wel geschikte bonen te vinden zijn, die zie je hier ook op de markt, wat lokale kool, aardappels en mais. Oh ja, zonnebloemen! Misschien gember??? En uiteraard cassava en potatoleaves.
Verder droom ik over een composthoop met poep van eigen kippen, duiven, geiten en schapen want die willen we ook. En een hond. Of twee. Geen katten, daar houdt Moses niet van. De meeste mensen hier zijn ‘bijgelovig’ wat katten betreft, vandaar.

Al vanaf ons eerste bezoek aan de grond heb ik mijn toekomstige potentiële vijanden gezien: behoorlijk wat sprinkhanen. Ik heb ze diep in de ogen gekeken en in principe de oorlog verklaard.
Totdat ik thuis een foto op mijn beeldscherm zag: wat een beauties! En hoe frappant dat ook deze dieren er zo typisch Afrikaans uitzien met die poten met rood, geel, wit en zwart en een kop als van een Afrikaanse krijger!
Enfin, maar veel netten meenemen bij Vreeken vandaan om het kwetsbare gewas af te dekken bedacht ik toen.

Voor de hoeken van onze grond heeft Moses vier jonge kokospalmen gekocht, dat hoort zo volgens hem. Eén voor hem, één voor mij, één voor Rob en één voor Nel.
Toen ik wat aan het rondstruinen was een paar dagen later vond ik onder een nabije volwassen kokospalm twee zaailingen, die ik stiekem met een stok heb uitgegraven en naast die van Rob heb gezet. Ik ben benieuwd of ze aanslaan. In de verte zag ik wat bananenpalmen....
Gaat de landhonger nu al bij me toeslaan?